Birçok insanın ismini duyduğu ancak ne işe yaradığı hakkında herhangi bir fikrinin bulunmadığı aletler arasında yer alan altimetre, genellikle hava koşullarındaki yüksekliği ölçen bir alet olarak seviyeye göre yükseklik belirlemeye yardımcı olur. Bu alet, statik basınç yardımı sayesinde yükseklik ölçmeyi sağlamak için yaygın olarak kullanılan ve aletin üzerinde bulunan delikler sayesinde alınan hava ile statik basınca göre bu yüksekliği ölçmeye fırsat tanır.
Altimetre, ilk olarak yaklaşık 1928 yılında icat edilen çok işlevsel bir alettir. Geçmişten günümüze kadar birçok değişikliğe maruz kalan altimetre çeşitlerinin çalışma mantığı ve ölçtüğü değer hala aynıdır. Bu cihaz, yüksek basınçla çalışma prensibine sahiptir. Bu cihaz üzerinde bulunan statik basınç ile deliklerinden alınan havayı hava basıncına göre ölçerek bu sayede yüksekliğin ölçülmesini sağlar. Yani altimetre genellikle yüksekliği ölçmek için tercih edilir.
Yüksekliği ölçtüğü birimin ismi ise ‘’feet’’ olarak bilinir. Günümüz teknolojisinde 3 çeşit altimetre çeşidi bulunmaktadır. Bu altimetre çeşitleri şu şekilde sıralanabilir:
Optik Altimetre,
Barometrik Altimetre,
Radyo Altimetreler.
Altimetreler Neyi Ölçer?
Altimetreler, günümüz teknolojisi söz konusu olduğunda günlük hayatta birçok farklı meslek grubunun özellikle ilgi duyduğu ve birçok insanında adını duyduğu bir alet olarak karşınıza çıkar. Bu nedenle aslında pek çok insan tarafında da merak edilmektedir. ‘’Altimetre nasıl çalışır?’’ sorusu, merak edilen soruların en başında gelir. Altimetrenin sahip olduğu nitelikli özellikler ve ölçtüğü birim karşımıza yükseklik olarak çıktığından, üzerinde bulunan hava delikleri başta olmak üzere hava basıncını alarak bu basıncı ölçer ve bu sayede altimetre cihazı yüksekliği rahat bir şekilde bulmuş olur.
Altimetre, yüksekliği feet cinsinden ölçer ve sonrasında gerekli çevirmeler yapılabilir. (2 ft= 0.61 m, 1 ft. 0.30 m olacak şekilde)
Altimetre Ne İşe Yarar?
Altimetre, aslında deniz seviyesine göre yüksekliği ölçen ve bunu feet cinsinden hesaplayan önemli bir alettir. Altimetre eğer doğru bir şekilde ayarlanabilmesi, gösterdiği irtifa değeri standart kabul edilen atmosfer basıncına göre eşdeğer niteliktedir. Bu alet, basınç sayesinde çalışırken, aynı zamanda günümüzde aktif çalışma gösteren bazı meslek grupları için çok önemli bir yere sahiptir.
Bu cihazların yükseklik ölçme özelliği sayesinde günümüzde; uçak, drone, planör gibi birçok hava aracında sıklıkla tercih edildiği görülür. Özellikle de bu hava araçlarının kullanıldığı zamanlarda, hava şartlarındaki olumsuzluk nedeniyle görüşte herhangi bir sis ya da bulanıklığın söz konusu olması halinde altimetreler ile uçuşa sorunsuz bir şekilde devam edebilmek mümkün hale gelir. Bunun yanı sıra, dağcılıkla ilgilenen sporseverler için ya da paraşüt atlamalarında altimetrelerin çok önemli bir yeri vardır.
Altimetrenin Basınç Ölçme Özelliği Var mıdır?
Altimetrelerin ilk temel amacı yüksekliği hesaplamaktır. Ancak bazı durumlarda altimetre bu yüksekliği hesaplarken, statik basınçtan yardım aldığı görülebilir. Altimetrenin çalışma prensibi üzerinde bulunan delikler sayesinde alınan havanın statik basıncını hesap etmek ve buna göre yüksekliği ortaya koymak olsa bile, aslında bu cihazlar basıncı ölçmek amacıyla tasarlanmamaktadır.
Sadece statik basınçtan yüksek fayda elde ederek yükseklik seviyesini ölçmek amacıyla kullanılan bir alet olduğu söylenebilir.
Altimetre Nerelerde Kullanılır?
Günümüzde altimetrenin aktif şekilde kullanıldığı ve birçok avantajı beraberinde sunduğu pek çok meslek dalı olduğu söylenebilir. Ancak genellikle bu cihaz yüksekliği ölçen bir alet olduğundan dolayı, deniz seviyesinden yukarıda çalışan meslek grupları için olmazsa olmazdır.
Altimetrenin sıklıkla tercih edildiği yerlerden birkaç tanesi şu şekilde sıralanabilir: dronlarda, uçaklarda, planörlerde; görüşün engellenmesinin kaçınılmaz olduğu durumlarda yerden yüksekliği hesaplamak açısından tercih edilir. Dağ tırmanışı yapan kişiler, paraşütle atlama yapmak istedikleri zamanlarda altimetre aletini kullanır.
Altimetrelerin uçaklarda kullanılmaya başlamasından sonra, görüş alanının çok kısıtlı olduğu uçuşlara bile güvenli bir şekilde uçmak mümkün hale gelmiştir. Altimetreler, sabit bir seviyede ölçüm yaparken bahsi geçen bu sabit seviye deniz seviyesi olarak kabul edilir. Bu aletleri kullanıldığı uygulamalara bağlı olarak elektronik ya da mekanik olarak kategorilendirilir.
Barometrik Altimetre Nedir?
Barometrik altimetreler, atmosferik basıncın yükseklikle doğru orantılı olacak şekilde azalması prensibine dayanan bir çalışma stiline sahiptir. Barometrik altimetrenin söz konusu olan iç basıncı, standart basınç olarak kabul edilen ve deniz seviyesindeki hava basıncını gösteren 1 atm değerinde dikkat çeker. Bu aşamada yükseklik ölçümünün doğru bir şekilde yapılabilmesi için iç basınç ve dış basıncın karşılaştırılması şarttır.
Çünkü hava aracının sahip olduğu irtifaya göre, dış ortamda alınan hava basıncı değişkenlik gösterir. Dış ortamdan bir hava alabilmek için, hava aracının farklı bölgelerinde ‘’statik port’’ ismi verilen bazı boşluklar yer almaktadır. Statik portlardan alınan bu hava, aletin iç kısmına doğru gönderilerek çalışmaya başlar.
Bu cihazın iç bölgesinde aneroid disk ismi verilen ince metal disklerin varlığı söz konusu olduğundan, bu aneroid diskler, dış ortamdan alınan hava basıncına göre daralır yada genişler. Yerel olarak değişkenlik gösteren hava koşullarına göre atmosferik basınçta bazı değişiklikler ortaya çıkabilir. Bu değişimler sayesinde yüksekliğin hatalı olarak belirlenmesine neden olabileceğinden dolayı, gösterge üzerinde yer alan ayar topuzu kullanılmalı ve gerekli düzeltmeler pilot tarafından mutlaka yapılmalıdır.
Barometrik altimetreler, genellikle mekanik cihazlar olduğundan dolayı günümüzde elektronik devrelerin kullanıldığı modern barometrik altimetreler bulmak mümkündür.
Radyo Altimetre Nedir?
Radar altimetre olarak da bilinen radyo altimetreler, hava aracının dinamik olan yükseklik seviyesini belirlemek amacıyla radyo frekanslarını kullanan bir sisteme sahiptir. Bu alet, klasik bir radyonun çalışma prensibi ile aynı şekilde alıcı ve vericiden oluşur. Ancak bu konuda yükseklik, barometrik altimetreden değişik olarak deniz seviyesine bağlı değil, hava aracının dikey şekilde alt kısmında bulunan yere göre belirlenir.
Yüksekliğin belirlenmesi amacıyla hava aracının çeşitli bölgelerinde yer alan vericiler tarafından bazı radyo sinyalleri gönderilir. Bu radyo sinyalleri yere çarparak hava aracına döner ve radyo sinyallerinin gidiş - dönüş sürelerinden yola çıkılarak yükseklik belirlenmiş olur.
Bu ölçülen yükseklik, bir ekran aracılığı ile pilota iletilir. Radyo altimetreler, kör iniş sisteminde ve otomatik navigasyonlarda çok sık bir şekilde kullanılır.
Radyo altimetreler, sabit olan bir FM sinyali kullanır. Teorik olarak bakıldığında gidiş sinyali ile dönüş sinyalinin aynı frekansta olması beklenir. Ancak dönüş frekansının sinyali genel olarak çok daha yüksektir. Gidiş sinyali ve dönüş sinyali arasında bahsi geçen bu farklılık bilindiği için, hava aracındaki tüm sistemler buna göre programlanır. Yapılan bu program sayesinde ölçümün doğruluğu da artış gösterir.
Optik Altimetre Nedir?
Optik altimetrelerin çalışma prensibi ise enerji temelli ilerleten teknolojilere çok benzer. Bu alete bir verici aracılığı ile lazer ışını formuna sahip enerji dalgaları gönderilir. Bu enerji dalgaları, yer başta olmak üzere çarptığı en yakın objeden geri döner. Optik altimetreler, hava taşıtının irtifasını, etrafta ve altta yer alan yüzey kısımları (Binalar, dağlar vb.) yüksek oranda bir kesinlikle belirleyebilen, çok gelişmiş bir sistemdir. Bu alet ile yüksek kesinlik elde etmek için genel olarak GPS ve ataletsel navigasyon sistemleri ile birlikte kullanıldığı görülür.
Gelişmiş Teknoloji Sporterest’de
Gelişmiş teknolojiden faydalanarak spor yaparken üst düzey verimlilik elde etmek ve yüksek performans deneyimi ortaya koymak mümkündür. Bu anlamda tercih edilen firmaların tasarladığı nitelikli ürünlerle dağ tırmanışı gibi ekstrem sporları yaparken teknolojinin gelişmiş özelliklerinden faydalanmak mümkün hale gelir.
Sporterest bu anlamda tasarladığı ürünlerinde memnuniyet odaklı ilerlerken, teknoloji ile harmanlanan şık aksesuarları sayesinde her bakımdan avantaj elde etmenizi hedefler. Kendiniz için ya da sevdiklerinize şık ve fonksiyonel anlamda donanımlı bir akıllı saat hediye etmek istediğinizde, Sporterest’in geniş ürün seçeneklerinin yer aldığı web sitesine göz atabilirsiniz. Spor yapmayı çok daha keyifli, hale getiren Sporterest seçkin ürünleriyle yanınızda olmaya devam ediyor.
